De toekomst van de breedtesport en nieuwe strategie sportverenigingen

De toekomst van de breedtesport en nieuwe strategie sportverenigingen

De toekomst van de breedtesport: “Simplify the Game”, de openingszin van Guido Davio, directeur Breedtesport of Sportparticipatie bij het NOC*NSF. Om te vervolgen met: “Je hebt een goed fundament nodig om te excelleren”, ofwel: breedtesport is de basis van topsport, dit met een verwijzing naar de vele medailles afgelopen zomer in Parijs. Met bijna 10 miljoen deelnemers die minimaal 3x per week sporten, is Nederland het sportiefste land ter wereld. Bijna de helft van de 9.7 miljoen sporters doet dit via een vereniging. Vaderlandse ambitie van het breedtesportmodel is om per 2032 twaalf miljoen mensen aan het sporten te krijgen. “Dit kan door meer instroom en minder uitstroom bij sportverenigingen”, aldus Davio, denkend in het model dat sporters zijn aangesloten bij een sportvereniging, welke bij een sportbond is aangesloten. Grote vraag is of sportverenigingen de komende 8 jaar in staat zijn om en de bestaande populatie te borgen, en daarnaast nog minimaal 2 miljoen sporters extra te herbergen. Vanuit demografische ontwikkelingen worden in de Randstad en Flevoland door nieuwe bewoners nieuwe sporters verwacht. In het noorden en oosten van Nederland, verwacht met minder sporters. Naast pure getallen, gaat het ook over dat mensen zich thuis voelen bij een sportvereniging, samen plezier maken, maar vooral als sportinstituut kunnen continueren (voldoende bestuur, vrijwilligers, sportaccommodaties). Door de koepel NOC*NSF zijn pijlers ontwikkeld ter ondersteuning van de breedtesportstrategie. Een groeimogelijkheid ziet men in de 45+ generatie en een herintreding van 55+ers. Davio besloot zijn presentatie met de melding dat er niet 1 sportbeleid is: “Er is een primair kader, wat nodig is, is inzicht in regionale en/of de lokale omstandigheden. Op plekken waar veel woningbouw is, zullen nieuwe bewoners voorzieningen wensen als scholen en sportverenigingen”. In zijn sluitende oproep: “We zullen het sportbeleidsvraagstuk moeten vertalen naar een lokaal actieplan”. Ontwikkeling in Amsterdam Zuidoost is dat het aantal verenigingen stabiel is gebleven, zeker haar aandachtspunten heeft, en dat de groei vooral zit in zelfstandige sportaanbieders (veelal geschoold met de LSR-training). Idee voor Zuidoost om in 2025 met de sportaanbieders (zelfstandig, commercieel en sportverenigingen) een Inspiratiesessie te doen, met oog voor de ambitie van de breedtesportstrategie: ‘Hoe krijgen we meer bewoners in beweging, en/of lid van een sportclub’.

Nieuwe strategie sportvereniging: Aan een aantal tafelgasten, onder begeleiding van radiostem Robert Meeder, de uitdaging om iets te vinden van een strategie voor sportverenigingen. Vooral bij de sportbonden (w.o. de KNVB) en het NOC*NSF staat de continuatie en ontwikkeling van sportverenigingen centraal. Wat opvalt is dat nog weinig in nieuwe structuren gedacht wordt (iets anders dan een sportvereniging). Daniel Klijn, ooit spreker over ‘Besturen met Visie’ tijdens een Sportcafé in Zuidoost (sporthal Gaasperdam), ook actief voor de RVVB (Register voor Verenigingsbestuurders), benoemde een aantal belemmeringen die groei van sportverenigingen in de weg staan: Wet- en Regelgeving, steeds minder vrijwilligers en bestuurders. Die er zijn hebben een steeds zwaarder takenpakket en verduurzaming wat niet altijd synchroon gaat met het gangbare werk: “Het overstijgt het werk van bestuurders en vrijwilligers, er is onder vele besturen sprake van bestuurdersmoeheid, behoefte is aan minder overheidsbemoeienis”. Vanwege aansprakelijkheid laat niet elke bestuurder zich inschrijven bij de KvK, als andere bevinding. Vanaf de tafel werd vooral de maatschappelijke functie van sportverenigingen benoemd, wat niet altijd onderkend wordt door de overheden. Ander statement aan tafel: “Er is niet sprake van een Sportbeleid, maar een Gezondheidsbeleid”. Nadeel voor wethouders Sport is dat in de regel 70% van de begroting vast ligt. Sport zit vaak in de 30%, en is bij bezuinigingen het eerste aan de beurt.

Sportwet: De meeste sportverenigingen in Nederland krijgen geen structurele subsidie. Voor een groeimodel is een goed fundament nodig. Er zijn voorbeelden van clubs met een verenigingsmanager, die (hij of zij) vooral mag inzetten op structuur en werving van nieuwe leden en vrijwilligers. Gewenst wordt een Sportwet. Analoog aan de Bibliotheek Wet of scholen. Onderwijzers van scholen worden door de overheid gefinancierd. Elke wijk of dorp heeft dankzij de Bibliotheken Wet een eigen bibliotheek (OBA) met professionele medewerkers. Een Sportwet zou moeten voorzien in meer structuur. Een club met vaste medewerkers. Clubs die bewoners stimuleren om te sporten en te bewegen. Voorlopig is er nog geen Sportwet. Er volgt nog wel een landelijk sportdebat. Voor de stimulering kent de gemeente Amsterdam verenigingsondersteuners en accounthouders voor de sport, die druk zijn met begeleiden van de clubs en uiteraard ook het versterken van de clubs. Daarnaast kent Amsterdam het programma Sociale Basis, waar ook Sport en Bewegen een belangrijk onderdeel van is. Vanuit de RVVB worden voor bestuurders e-learnings aangeboden en ook bonden kennen Verenigingsadviseurs. Al met al prima instrumentarium om te werken richting de landelijke doelstelling van 2032. De lokale uitdaging is om met deze ondersteuning een continuiteitsmodel en groeimodel te realiseren voor de sport. Zuidoost groeit in aantal bewoners en er zijn nog vele inactieve burgers in Zuidoost. Ter inspiratie: ‘Hoe bereiden we de sportverenigingen en andere sportaanbieders zo voor dat meer bewoners kunnen gaan sporten’. Wie weet een Inspiratiesessie Sport en Bewegen in 2025?’.